Dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng, sốt xuất huyết ở trẻ

Tay chân miệng do virus đường ruột gây ra; biểu hiện sốt cao, có thể nổi hồng ban dạng phỏng nước, không phải dạng ban đỏ như sốt xuất huyết.

Bộ Y tế cảnh báo 3 bệnh gồm tay chân miệng, sốt xuất huyết, sởi đang gia tăng, cần phòng chống dịch ngay. Phó giáo sư Trần Đắc Phu, Cục trưởng Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, 9 tháng đầu năm, cả nước ghi nhận gần 62.000 trường hợp mắc tay chân miệng rải rác tại 63 tỉnh, thành phố. Trong đó có hơn 29.000 ca nhập viện và 6 người tử vong tại 5 tỉnh, thành phố thuộc khu vực phía Nam. Chủng Ente'virus (EV71) dễ gây biến chứng nặng và tử vong, đặc biệt ở trẻ dưới 5 tuổi. 

Ngoài chân tay miệng, dịch sốt xuất huyết cũng đang có mặt ở hầu hết địa phương, tập trung chủ yếu tại các tỉnh miền Nam và miền Trung. Bộ Y tế nhận định dịch sốt xuất huyết có thể kéo dài đến hết tháng 11.

Dịch tay chân miệng, sốt xuất huyết diễn ra đồng thời có thể khiến phụ huynh nhầm lẫn dấu hiệu nhận biết. Mỗi bệnh cũng có hướng phòng ngừa, chăm sóc và điều trị khác nhau. Dưới đây là những điều các bậc cha mẹ nên lưu ý.

Bệnh tay chân miệng

Trẻ mắc tay chân miệng năm nay gặp nhiều ở nhóm 1-5 tuổi, nhất là ở nhóm trẻ đi nhà trẻ và mẫu giáo. Các loại virus chủ yếu là EV71 chiếm 21%, các EV khác 20%, Coxsackie A10 là 6%, Coxsackie A6 là 3%, virus đường ruột khác là 4%... Bệnh thường lây theo đường tiêu hóa, trải qua các giai đoạn sau:

Giai đoạn ủ bệnh: khoảng 3-7 ngày khi trẻ đã tiếp xúc với nguồn lây từ trước.

Giai đoạn khởi phát: có thể kéo dài 1-2 ngày, trẻ sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày.

Giai đoạn toàn phát: thường kéo dài 3-10 ngày, trẻ xuất hiện vết loét đỏ hay phỏng nước 2-3 mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, dễ nhầm lẫn với chứng nhiệt miệng. Lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông của trẻ có thể nổi hồng ban dạng phỏng nước, chứ không phải dạng ban đỏ như sốt phát ban hay sốt xuất huyết.

Sốt cao trên 39 độ C kèm quấy khóc liên tục, khó ngủ hoặc ngủ li bì, giật mình, hốt hoảng, chới với, nôn ói nhiều, bỏ bú, yếu liệt tay chân... là dấu hiệu cảnh báo sớm biến chứng. Phụ huynh cần đưa con đến bệnh viện ngay. Bệnh diễn tiến nhanh, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể trở nặng, trẻ lừ đừ, run chi, trợn mắt, run giật cơ, tim và mạch nhanh, thở nhanh, gây biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, thậm chí dẫn đến tử vong.

Giai đoạn lui bệnh: trẻ có thể hồi phục trong 3-5 ngày nếu không có biến chứng.

Hướng xử trí: phụ huynh theo dõi cơn sốt, cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ dẫn của bác sĩ, nếu trẻ khó uống có thể chọn loại có hương vị dễ chịu như cam. Mẹ cho con tắm trong phòng kín gió với xà phòng sát khuẩn, vệ sinh răng lưỡi hàng ngày bằng nước muối để tránh bội nhiễm. Trẻ loét miệng cho ăn đồ mát, mềm, loãng.

Bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi vằn Aedes truyền virus Dengue gây ra, lây theo đường máu, thường phát triển qua các giai đoạn sau: 

Giai đoạn sốt: trẻ sốt cao đột ngột 39-40 độ trong 2-7 ngày. Người lừ đừ, mệt mỏi, nhức đầu, đau họng, buồn nôn, nôn, có thể kèm viêm họng, viêm hô hấp trên, sổ mũi, tiêu chảy..., thường dễ nhầm lẫn với cảm sốt thông thường.

Giai đoạn nguy hiểm: trẻ giảm sốt và có thêm biểu hiện thoát huyết tương với các biểu hiện tràn dịch màng phổi, màng bụng, nề mi mắt và da căng. Thoát huyết tương nhiều dễ dẫn đến tình trạng sốc như vật vã, da lạnh, tim đập nhanh, huyết áp tăng giảm đột ngột... Trẻ có thể bị xuất huyết dưới da, niêm mạc (chảy máu cam, chảy máu chân răng) và nội tạng (xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, chảy máu phổi, chảy máu trong cơ).

Giai đoạn hồi phục: nếu không gặp biến chứng, thể trạng trẻ sẽ phục hồi dần, thèm ăn, đi tiểu nhiều, nhịp tim bắt đầu chậm lại, bạch cầu và tiểu cầu tăng lên.

Hướng xử trí: bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 1, TP HCM khuyến cáo phụ huynh nên lưu ý bổ sung đủ chất dinh dưỡng, cho trẻ ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu, uống nhiều nước bù dịch. Giai đoạn đầu khi trẻ chưa bị thất thoát huyết tương thì không nên tự ý truyền dịch vì có thể khiến trẻ phù nề, suy hô hấp rất nguy hiểm. Việc truyền dịch cần thực hiện trong bệnh viện dưới chỉ định và theo dõi sát của bác sĩ.

Phụ huynh nên đưa trẻ đi khám ngay nếu thấy trẻ có biểu hiện bồn chồn, kích thích vật vã, nôn tăng, đau bụng, chảy máu chân răng, chảy máu cam. Tại bệnh viện bác sĩ sẽ đánh giá thêm những dấu hiệu nữa gồm phù nề, tràn dịch; gan to; tiểu cầu giảm để xác định tình trạng bệnh nặng.

Bình luận của bạn

BÀI VIẾT KHÁC
Cách xử lý viêm tai giữa mủ ở trẻ
Cách xử lý viêm tai giữa mủ ở trẻ

25/03/2017

Nếu mủ trong tai giữa không điều trị kịp thời ra khỏi hòm nhĩ sẽ để lại di chứng như viêm tai giữa thanh dịch làm dính chuỗi xương con nằm trong hòm nhĩ để lại hậu quả là sức nghe giảm dần, màng nhĩ bị co kéo.

Dấu hiệu chứng tỏ trẻ đã bị xâm hại cha mẹ cần biết
Dấu hiệu chứng tỏ trẻ đã bị xâm hại cha mẹ cần biết

03/04/2017

Theo PGS Đức, thông qua những dấu hiệu đặc trưng, cha mẹ có thể nhận biết chính xác con mình đã bị xâm hại tình dục.

Bé gái mới 18 tháng tuổi đã dậy thì
Bé gái mới 18 tháng tuổi đã dậy thì

07/04/2017

Thấy con gái mới 1,5 tuổi xuất huyết âm đạo, mẹ bé đã đưa đi khám. Bác sĩ chẩn đoán bé bị dậy thì sớm.

Những dấu hiệu nhận biết dạy thì sớm ở trẻ bố mẹ cần biết
Những dấu hiệu nhận biết dạy thì sớm ở trẻ bố mẹ cần biết

07/04/2017

Xu hướng dậy thì sớm ngày càng gia tăng ở trẻ em trên toàn thế giới. Một số ít có thể là biểu hiện của bệnh lý, cần được điều trị đặc biệt.

Cách phòng tránh bệnh thủy đậu cho bé trong mùa dịch
Cách phòng tránh bệnh thủy đậu cho bé trong mùa dịch

09/04/2017

Tháng 3-5 là mùa cao điểm bùng phát dịch thủy đậu, cũng là thời điểm các bệnh viện nhi và trung tâm y tế rơi vào tình trạng quá tải vì số lượng trẻ em nhập viện tăng cao.

Phẫu thuật dị tật tim cho em bé chưa ra đời
Phẫu thuật dị tật tim cho em bé chưa ra đời

28/07/2017

Các bác sĩ Canada đã phẫu thuật thành công ca dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp cho một cậu bé ngay khi còn trong bụng thông qua tử cung của người mẹ.

Bé 16 tháng tuổi suýt mù vì biến chứng do viêm xoang
Bé 16 tháng tuổi suýt mù vì biến chứng do viêm xoang

12/08/2017

Theo bác sĩ Trần Phan Chung Thủy, Giám đốc bệnh viện Tai - Mũi - Họng, đây là ca viêm xoang biến chứng ổ mắt nặng nhất và nhỏ tuổi nhất trong 10 năm trở lại đây.

Nguy hại khi trẻ nhỏ bị cháy nắng
Nguy hại khi trẻ nhỏ bị cháy nắng

16/08/2017

Trẻ em bị cháy nắng nhiều làm tăng nguy cơ phát triển bệnh ung thư da sau này.

Cách phòng tránh ngộ độc khi sử dụng thảo dược cho trẻ
Cách phòng tránh ngộ độc khi sử dụng thảo dược cho trẻ

26/08/2017

Thảo dược vốn thân thiện với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, chỉ có thảo dược chuẩn hóa cao mới thích hợp khi sử dụng cho trẻ nhỏ vì vừa đảm bảo an toàn, vừa hiệu quả.

Để trẻ nằm điều hòa nhiều có tốt không?
Để trẻ nằm điều hòa nhiều có tốt không?

28/09/2017

Mùa hè khá là nóng nực, đặc biệt đối với trẻ nhỏ thì đó còn là ác mộng. Nhằm giải quyết vấn đề này, nhiều bậc phụ huynh đã sử dụng điều hòa thường xuyên cho con mình. Tuy nhiên, hãy ghi nhớ cẩn thận các quy tắc sau.

5 Cách dân gian giúp trẻ sơ sinh hạ sốt tức thì
5 Cách dân gian giúp trẻ sơ sinh hạ sốt tức thì

19/12/2017

Cắt quả dưa chuột thành hình bình sữa rồi đưa em bé ngậm. Hiệu quả hạ sốt của dưa chuột sẽ xuất hiện ngay sau đó.

Cẩn trọng khi trẻ bị say nắng
Cẩn trọng khi trẻ bị say nắng

23/05/2018

Trẻ bị say nắng không được phát hiện xử trí kịp thời, có thể gây mất nước, đau đầu, thậm chí tổn thương thần kinh.

Nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh tiêu chảy cho trẻ lúc giao mùa
Nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh tiêu chảy cho trẻ lúc giao mùa

10/10/2018

Mùa tựu trường là lúc thời tiết từ hè sang thu, tiềm ẩn nhiều nguy cơ khiến trẻ bị tiêu chảy. Vì vậy, phụ huynh cần trang bị kiến thức để phòng tránh tiêu chảy khi trẻ đến trường.

Làm gì khi trẻ dậy thì sớm, dậy thì muộn?
Làm gì khi trẻ dậy thì sớm, dậy thì muộn?

12/11/2019

Những trẻ dậy thì ở độ tuổi bình thường là niềm hạnh phúc của trẻ và của cha mẹ.

Tâm sự cùng bé gái dậy thì
Tâm sự cùng bé gái dậy thì

26/11/2019

Trước khi vào tuổi dậy thì, để các cô gái không sửng sốt trước hiện tượng kinh nguyệt, cha mẹ cần giảng giải cho các em biết cái gì sẽ diễn ra khi buồng trứng bắt đầu chuyển mình và quả trứng đầu tiên sẽ dần dần chín.

Chăm sóc trẻ mắc hen khi trời rét
Chăm sóc trẻ mắc hen khi trời rét

02/01/2020

Trong thời tiết lạnh ẩm thất thường, các bệnh hô hấp ở trẻ em gia tăng, trong đó có bệnh hen. Hen phế quản (suyễn) là bệnh hô hấp mạn tính thường gặp nhất ở trẻ em. Bệnh cần được kiểm soát kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm.

Bài thuốc chữa chảy máu cam ở trẻ em
Bài thuốc chữa chảy máu cam ở trẻ em

19/03/2020

Y học cổ truyền gọi chảy máu cam là nục huyết, thường gặp ở trẻ em. Theo sách Hải Thượng Lãn Ông, “chứng thổ huyết nục huyết (chảy máu mũi) phần nhiều bởi hỏa...

Tác hại do dậy thì sớm ở bé gái
Tác hại do dậy thì sớm ở bé gái

05/08/2020

Hiện nay ở nước ta, hiện tượng trẻ dậy thì sớm không còn là cá biệt. Xu hướng dậy thì sớm ngày càng gia tăng ở trẻ em. Một số ít có thể là biểu hiện của bệnh lý, cần được điều trị đặc biệt.

6 biện pháp phòng chống tay chân miệng
6 biện pháp phòng chống tay chân miệng

07/07/2022

Sở Y tế Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị y tế trong và ngoài công lập trực thuộc ngành triển khai các biện pháp tích cực, chủ động phòng chống tay chân miệng.