Những món hấp dẫn, bổ dưỡng từ mồng tơi

Với những kinh nghiệm dân gian cùng các nghiên cứu khoa học, người ta đã thấy được những giá trị dinh dưỡng của mồng tơi vô cùng có lợi cho sức khỏe. Nó giúp nhuận trường, có ích cho người thiếu máu, béo phì...

Mồng tơi có tên khoa học là Basella alba L, đây là một loại cây dây leo phổ biến ở nước ta cũng như nhiều nước trên thế giới. Do có đặc tính phân bố sinh thái ở các vùng nhiệt đới nóng ẩm nên ta có thể bắt gặp nó ở một số nơi như: Ấn Độ, châu Phi, Philippines và các nước Đông Nam Á khác. Bộ phận lá và đọt thân còn non của cây mồng tơi thường được sử dụng trong bữa ăn hàng ngày hoặc được dùng để làm thực phẩm bổ dưỡng nhằm hỗ trợ và điều trị một số bệnh thông thường.

Những công dụng của mồng tơi

Rau mồng tơi khá dồi dào vitamin và khoáng chất. Nổi bật nhất là hàm lượng sắt, canxi, vitamin A, C và các vitamin nhóm B. Đây đều là những yếu tố vi lượng cần thiết cho cơ thể giúp nâng cao sức đề kháng cũng như có giá trị trong một số vấn đề về sức khỏe.

Cụ thể, nó là thực phẩm có lợi cho những người thiếu máu như: người cao tuổi, suy nhược. Đặc biệt, đối với phụ nữ mang thai thì nó vô cùng hữu ích, vì để hình thành một cơ thể sống hoàn thiện đòi hỏi người mẹ phải cung cấp các vi chất cần thiết để hạn chế những khuyết tật cho bé trong quá trình thai sản. Do đó, việc sử dụng những thực phẩm giàu vi lượng là việc làm vô cùng ý nghĩa đối với các bà mẹ. Không những vậy, rau mồng tơi còn giúp cho quá trình sinh đẻ được diễn ra thuận lợi hơn, sản phụ sẽ đỡ đau hơn trong quá trình co bóp tử cung, giúp hạn chế được những can thiệp ngoại khoa không mong muốn. Đồng thời, việc dùng cho phụ nữ sau khi sinh cũng rất tốt vì nó cũng có tác dụng giúp cho người mẹ vừa lợi sữa vừa bổ máu.

Các nhà dinh dưỡng học cũng thấy rằng, việc sử dụng rau mồng tơi vào cơ thể sinh ra rất ít năng lượng và chất béo, nhưng ngược lại trong nó có chứa rất nhiều những yếu tố dinh dưỡng khác. Do đó, đây là một trong những món ăn được khuyến nghị dành cho người béo phì, cũng như những bệnh nhân đái tháo đường, tăng huyết áp hoặc những người bị rối loạn chuyển hóa trong cơ thể.

Ta cũng nên biết rằng, ở những đối tượng kể trên đều cần có những chế độ ăn uống phù hợp, nếu biết tiết chế và ăn uống hợp lý thì thực phẩm sẽ vừa là một món ăn ngon đồng thời cũng vừa là một bài thuốc hữu hiệu, ngăn ngừa các biến chứng của bệnh cũng như chặn đứng quá trình diễn tiến bệnh ngày càng nặng hơn.

Khi sử dụng rau mồng tơi ta dễ dàng nhận thấy một đặc điểm nổi bật là nó chứa rất nhiều chất nhầy. Đây là một tính chất đặc biệt khiến cho loại rau này có ý nghĩa đối với một căn bệnh mà ta thường gặp trong đời sống hiện đại ngày nay. Đó là chứng táo bón. Đối với những người có biểu hiện đã nhiều ngày không đi ngoài hoặc mỗi lần đi đều cảm giác khó khăn, hoặc phân ra được nhưng khô cứng và ít, cảm giác của người mắc phải các triệu chứng này khi đó rất khó chịu, thường xuyên có biểu hiện nặng bụng hoặc sôi bụng, có khi là đau quặn bụng vùng dưới hoặc quanh rốn.

Công dụng của mồng tơi

Việc sử dụng rau mồng tơi trong vài ngày cũng cho người bệnh những hiệu quả khá tích cực vì chất nhầy có trong rau giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn, nó kích thích các nhu động ruột và có tác dụng nhuận trường tốt. Nhưng nếu đối tượng là những người đang bị các bệnh về đại tràng cấp hoặc mạn tính thì việc sử dụng thuốc và điều trị chuyên khoa là điều mà người bệnh không thể bỏ qua.

Một giá trị có lợi khác của chất nhầy có trong mồng tơi là nó làm ngăn chặn quá trình hấp thu chất béo trong đường tiêu hóa, điều này có ý nghĩa đối với những đối tượng mong muốn giảm cân hoặc những bệnh nhân có rối loạn mỡ máu.

Tác dụng nhuận trường nói trên không những được các nhà y học hiện đại nhắc đến và nghiên cứu, mà kể cả những người làm y học cổ truyền xưa và nay cũng đều đề cập đến công dụng này và ứng dụng nó một cách hiệu quả trong đời sống hàng ngày.

Theo Đông y, mồng tơi có tính hàn, không độc, có tác dụng hoạt trung, tán nhiệt, lợi đại tiện. Khi dùng lá tươi nấu canh dùng trong bữa ăn có thể giúp thanh nhiệt, nhuận trường. Ngoài ra, nếu lấy lá tươi giã nát đắp ngoài da ở một số nơi sưng viêm cũng có hiệu quả, ví dụ như sưng vú, nứt vú. Hoặc khi bị bỏng nhẹ ngoài da, phần nước sau khi giã lá mồng tơi cũng có tác dụng làm mát da, giải độc, giúp mau lành vết bỏng. Đồng thời việc dùng rau mồng tơi làm thực phẩm hàng ngày cũng giúp dưỡng da, trị rôm sảy, mụn nhọt hiệu quả, giải nhiệt trong mùa nóng. Mồng tơi có tác dụng tăng cường và lưu thông tân dịch trong cơ thể, cho nên ở những đối tượng hay bị khô nóng trong người, tiểu gắt, phân khô cứng khi sử dụng cũng mang lại hiệu quả tốt.

Tuy nhiên, vì đặc tính gây hàn của mồng tơi mà ở một số đối tượng không nên sử dụng hoặc cẩn thận khi dùng như người đang bị đau bụng do lạnh, ăn uống kém tiêu, đi cầu phân lỏng hay tiêu chảy và kể cả những người đang bị cảm lạnh cũng nên hạn chế sử dụng.

Một số cách chế biến món ăn ngon với rau mồng tơi

Canh rau mồng tơi nấu với tôm: chỉ dùng phần lá và đọt thân còn non của cây, sau đó rửa sạch dưới vòi nước. Dùng tôm đã lột vỏ, giã nát rồi ướp với gia vị, sau đó cho vào với dầu ăn xào xơ rồi đổ nước vào đun sôi. Nêm nếm gia vị sao cho vừa ăn với khẩu vị rồi cho rau mồng tơi vào đun sôi trong thời gian ngắn rồi tắt bếp, tránh trường hợp để lửa quá lâu dẫn đến rau quá chín sẽ mất ngon. Như vậy, bạn và gia đình đã có một món canh ngon lại bổ dưỡng nhưng vô cùng đơn giản.

Mồng tơi xào tỏi: chọn những cây mồng tơi có nhiều ngọn, ít lá, lá càng nhỏ thì càng ngon. Nhặt sạch rau, rửa dưới vòi nước và để cho rau ráo nước. Dùng tỏi củ bóc vỏ, đập dập. Làm nóng chảo trên bếp cùng với dầu ăn, rồi cho tỏi vào phi thơm, sau đó cho rau mồng tơi đã chuẩn bị vào, nêm nếm gia vị cho phù hợp rồi xào rau tới chín mềm thì tắt bếp. Vậy là bạn đã có thêm một món ăn ngon nữa.

Ngoài ra, còn có một số cách chế biến món ăn khác với mồng tơi có phần kỳ công hơn như: canh rau đay mồng tơi nấu với cá rô đồng hay cháo ếch rau mồng tơi cũng khá ngon và nhiều dinh dưỡng không kém.

BS. NGUYỄN KỲ XUÂN NHỊ / Sức khỏe đời sống

Bình luận của bạn

BÀI VIẾT KHÁC

Lợi ích sức khỏe từ nước nghệ ấm

26/03/2017

Theo trang StethNews, chỉ cần cho một chút nghệ vào cốc nước ấm và khuấy đều, bạn đã có một thức uống bổ dưỡng cho ngày mới.

Lợi ích dinh dưỡng từ măng tây

26/03/2017

Theo Naturalnews, măng tây chứa nhiều dưỡng chất tốt giúp cải thiện tinh thần và giảm nhiều nguy cơ bệnh tật. Dưới đây là một số lợi ích chính khi bạn ăn măng tây.

Bóng bì lợn bổ phế dưỡng da

30/03/2017

Bóng bì lợn còn có tên khác là trư phu, là phần da lợn được cạo hết lông bên ngoài và lớp mỡ bên trong, phơi khô và nướng phồng.

7 lợi ích của khoai sọ đối với sức khỏe

02/04/2017

Khoai sọ tốt cho hệ tiêu hóa và sức khỏe tim mạch, điều hòa huyết áp, chống lão hóa và tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

Tác dụng chữa bệnh kỳ diệu của đậu phụ

02/04/2017

Đối với những người bị bệnh cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, thậm chí ung thư, đậu phụ không chỉ là thức ăn lý tưởng mà còn có ý nghĩa như một vị thuốc rất dễ được cơ thể chấp nhận.

Tác dụng khi ăn hai quả chuối mỗi ngày

09/04/2017

Không hề khoa trương khi nói rằng chuối là thực phẩm toàn năng bởi nó vừa ngon lại mang tới nhiều lợi ích sức khỏe. Cơ thể bạn sẽ thay đổi tích cực nếu ăn 2 quả chuối mỗi ngày.

Đồ uống giải nhiệt không thể thiếu ngày nắng nóng

13/04/2017

Thời tiết nắng nóng khiến cơ thể mệt mỏi, mất sức. Bạn có thể bổ sung dưỡng chất bằng các loại đồ uống trái cây tự nhiên như dừa, cam, táo, dứa.

Chất sắt cho mẹ bầu đâu chỉ có trong thịt bò

18/04/2017

Sắt tạo ra hemoglobin, một protein trong hồng cầu đưa oxy đến các cơ quan và tế bào trong cơ thể. Khi mang thai, cơ thể cần tạo ra thêm máu cung cấp cho cả bạn và bé. Ngoài ra, cơ thể bạn cũng cần thêm sắt để sản xuất máu, bổ sung chất sắt khi mang thai từ đó giúp thai nhi phát triển nhanh chóng.

Sinh tố giúp cho "chuyện ấy” thêm mặn nồng

21/04/2017

Mùa hè, việc lựa chọn đồ ăn thức uống luôn làm các bà nội trợ đau đầu bởi vì phải làm sao chọn được cho gia đình những món ăn mát, bổ nhưng vẫn đảm bảo đủ thành phần dinh dưỡng.

6 thực phẩm làm giảm ham muốn "yêu"

09/05/2017

Nếu muốn chuyện "yêu" thăng hoa và đầy hứng khởi, bạn nên tránh sử dụng những thực phẩm sau.

Những loại thực phẩm chứa kali giúp hạ huyết áp

12/06/2017

Dùng những loại thực phẩm giàu kali để giúp làm hạ huyết áp cho những người mắc chứng huyết áp cao.

Ăn tỏi, ớt sẽ giúp tránh muỗi?

16/08/2017

Liệu rằng ăn tỏi, dấm táo, ớt cayenne và một số thực phẩm khác có thể giúp bạn không bị muỗi cắn?

Các vật phẩm giúp tăng cường sức khỏe tình dục

09/09/2017

Nền y học cổ truyền của cả phương Đông và phương Tây đều sử dụng nhiều vật phẩm thiên nhiên (đặc biệt là cơ quan sinh dục của một số động vật) để làm thuốc bổ dương.

Thực đơn cho người đái tháo đường

13/10/2017

Người mắc bệnh đái tháo đường quá kiêng khem hoặc dùng những thức ăn có hại đều ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính vì vậy, một chế độ ăn hợp lý với thịt cá, rau quả, đậu... chế biến phù hợp sẽ đảm bảo dinh dưỡng và giữ được ổn định đường huyết cho người bệnh.

Thực phẩm giúp làm sạch gan, thải độc cực tốt

29/10/2018

Muốn có một lá gan khỏe mạnh đừng chần chừ gì nữa mà hãy ăn ngay những thực phẩm này bởi chúng có công dụng làm sạch gan rất hiệu quả.

Thực phẩm hỗ trợ điều trị ung thư cổ tử cung

01/11/2018

Một số loại thực phẩm tự nhiên có khả năng hỗ trợ điều trị HPV, giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung ở phụ nữ.

Lợi ích bất ngờ từ cây chùm ngây

01/11/2018

Cây chùm ngây mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ đặc tính chống ôxy hóa, chống viêm và tác dụng giảm cholesterol. Đây có thể là một “siêu thực phẩm” cực tốt cho sức khỏe.

Người tăng huyết áp nên ăn hành tây

22/12/2018

Ăn hành tây rất có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt loại thực phẩm này rất tốt cho người bệnh tăng huyết áp. Người tăng huyết áp nên ăn hành tây trong bữa ăn của mình.

Món ăn tốt cho phụ nữ hiếm muộn

31/10/2019

Theo y học cổ truyền, phụ nữ hiếm muộn phần nhiều do kinh nguyệt, khí huyết không điều hòa. Y học cổ truyền có nhiều bài thuốc hay, hiệu quả.

Điều chỉnh huyết áp bằng chế độ ăn

01/11/2019

Tăng huyết áp (THA) là bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau: tim mạch, nội tiết, thần kinh thực vật, thận... Đặc biệt còn có thể đơn thuần do nguyên nhân ăn uống như ở người quá thừa protein, ăn quá nhiều mỡ động vật, nhất là thực phẩm có nhiều cholesterol.

Đậu đen - Vị thuốc trừ phong, thanh nhiệt

08/11/2019

Ngoài là ngũ cốc thông dụng trong đời sống hàng ngày, đậu đen được dùng làm thuốc trị nhiều bệnh từ lâu đời

Đậu đen trị đau lưng

08/11/2019

Theo Đông y, đậu đen có vị ngọt, tính bình, có tác dụng hoạt huyết giải độc, khứ phong lợi thủy, điều trung hạ khí, thanh nhiệt giải biểu, kiện tỳ chỉ hãn, dưỡng can, làm sáng mắt...

Món ăn thuốc từ dưa hấu

11/11/2019

Dưa hấu không chỉ là thứ quả rất được ưa chuộng trong ngày hè. Chúng ta thích ăn dưa hấu không chỉ vì vị ngọt mát của nó, mà còn vì nhiều lợi ích hấp dẫn mà dưa hấu đem lại.

Ăn bắp cải hằng ngày giúp phòng nhiều bệnh

12/11/2019

Bắp cải là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm mùa đông của mỗi gia đình. Không chỉ là một loại rau ngon, bổ, rẻ, dễ chế biến, bắp cải còn có nhiều tác dụng phòng và chữa bệnh.

Quả kiwi giúp ngừa gan nhiễm mỡ

13/11/2019

Nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Đại học Colorado Anschutz Medical Campus, Aurora, Mỹ vừa phát hiện một hợp chất có tên pyrroloquinolin quinone (PQQ) trong quả kiwi có thể ngăn cản sự phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) ở những con chuột thường xuyên ăn chất béo.

Hạt dẻ, thuốc quý mùa đông

14/11/2019

Theo Đông y, hạt dẻ có vị ngọt, tính ấm đi vào 3 kinh tỳ, vị và thận. Có công năng bổ thận ích tinh, làm mạnh gân cốt, tăng cường chức năng tiêu hóa, nuôi dưỡng dạ dày, cầm máu,

Món ăn từ hạt dẻ bổ thận, hoạt huyết

14/11/2019

Hạt dẻ còn có tên khác là lật quả, bản lật, đại lật... Tên khoa học: Castanea mollissima Blume., họ Dẻ (Fagaceae).

Dưa hấu cải thiện tình trạng cương ở nam giới

20/11/2019

Nghiên cứu mới đây cho thấy, nam giới bị rối loạn cương dương có thể bổ sung dưa hấu vào chế độ dinh dưỡng để cải thiện tình trạng này do dưa hấu có chứa nguồn citrulin tự nhiên rất dồi dào - có khả năng hỗ trợ cương cứng tốt.

Thuốc từ các bộ phận của gà

29/11/2019

Thịt gà là món ăn ngon, bổ được nhiều người ưa thích nhưng ít người biết đến công dụng chữa bệnh của các bộ phận của con gà...

Thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa

30/12/2019

Khi hệ tiêu hóa gặp vấn đề, cuộc sống của bạn sẽ bị ảnh hưởng. Bạn không thể làm bất cứ việc gì nếu bị các triệu chứng như nôn, buồn nôn, giảm vận động hoặc đau bụng.

Mộc nhĩ - vị thuốc hữu ích

31/12/2019

Mộc nhĩ (tai của gỗ) còn gọi là nấm mèo, nấm tai mèo, thường mọc trên cây gỗ mục ẩm ướt. Theo Đông y, mộc nhĩ vị ngọt tính bình, đi vào các kinh tỳ vị, đại tràng, can, thận.

Mít có thể phòng và điều trị ung thư?

06/01/2020

Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, ngoài các tác dụng đã được biết đến như tăng cường năng lượng, duy trì huyết áp, mít còn có khả năng phòng ngừa và điều trị ung thư.

10 loại thực phẩm tốt cho tim

15/01/2020

Những loại thực phẩm dưới đây có thể tốt cho sức khỏe tim của bạn:

Bí quyết dinh dưỡng hỗ trợ phòng ngừa COVID-19

02/03/2020

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID -19 lây lan nhanh và diễn biến phức tạp. Bên cạnh các biện pháp dự phòng lây nhiễm theo khuyến cáo của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới, việc đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ và duy trì một lối sống tích cực, lành mạnh đóng vai trò hết sức quan trọng giúp nâng cao miễn dịch và phòng chống dịch bệnh.

Dược thiện quý từ gạo nếp

03/04/2020

Từ xa xưa, gạo luôn là sản vật nuôi trồng được trân quý, được ví như ngọc thực. Trong đó có gạo nếp, loại gạo được dùng để đồ xôi, làm bánh... trong những dịp quan trọng của gia đình, làng xã, trong lễ hội, ngày Tết. Gạo nếp còn có rất nhiều công dụng với sức khỏe mà ít người biết.

Món ăn thuốc từ lòng lợn

23/06/2020

Lòng lợn (dạ dày và ruột lợn) còn gọi trư đỗ. Lòng lợn chứa nhiều protein, lipid; vitamin B1, B2; acid nicotinic; Ca, P, Fe... Theo Đông y, lòng lợn vị ngọt, tính ôn; vào tỳ, vị, thận. Tác dụng ôn kiện tỳ vị, ích thận bổ hư.

Cơm kê - món ăn tốt cho người đái tháo đường

11/09/2020

Kê có nguồn gốc từ Ấn Độ, còn có tên lật mễ, lật cốc, tiểu mễ, cốc nha, tên khoa học: Setarica italica L., họ Lúa (Poaceae). Bộ phận dùng làm thuốc là hạt và mầm hạt (cốc nha và túc nha). Kê giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa. Hạt kê có 73% carbonhydrat; 10,8% protein; 2,9% lipid; khoáng chất (Ca, P, Fe); các loại đường; sinh tố nhóm B.